Amniyosentez ince bir iğne vasıtasıyla bebeğin su kesesine girilerek az bir miktar suyun alınması işlemidir. Ultrason altında iğnenin hareketleri görülerek yapılır. Amaç bebeğe ait genetik hastalıkları tespit etmektir. Alınan sıvı bebeğe ait hücreler ihtiva etmektedir. Bu sıvıdan her türlü genetik inceleme yapmak mümkündür. Bununla beraber bebeği etkileyebilecek enfeksiyon şüphesi oluştuğunda da amniyosentez yapılarak bebeğin enfeksiyon geçirip geçirmediği araştırılır.

Amniyosentez kaçıncı haftada yapılır?

Amniyosentez 16. haftadan itibaren yapılabilir. Kromozom analizi amacıyla yapıldığı zaman 24-25. haftadan sonra hücre kültüründe üreme olmayıp sonuç alınamayabilir.  Kromozom analizi için yapılıyorsa 16. haftadan önce plasentadan örnek almak anlamına gelen koryon villus biyopsisi, 25. haftadan sonra bebeğin göbek kordonundan kan almak anlamına gelen kordosentez işlemleri amniyosentez yerine tercih edilmektedir.

Amniyosentezle hangi hastalıklar tespit edilir? Testin sonucu kesin midir?

Amniyosentez en sık Down sendromu gibi kromozom hastalıklarının tanısı amacıyla uygulanmaktadır. Anne yaşının yüksek olması, yapılmış olan ikili, üçlü veya dörtlü tarama testlerinde yüksek riskin saptanmış olması, ultrasonda anomali saptanması, gebenin daha önce genetik hastalığı olan bir çocuk doğurmuş olması, anne veya babada genetik bir hastalık olması veya genetik bir hastalığı taşıyor olması, bebekte enfeksiyon şüphesi olması durumunda amniyosentez yapılmaktadır. Tarama testlerinden farklı olarak amniyosentez bir tanı testidir, yani istisnai durumlar haricinde sonuç kesin tanı olarak yorumlanmaktadır.

Amniyosentez bebek için zararlı mıdır?

Amniyosentez bilindiğinin aksine çok riskli bir işlem değildir. Amniyosentezin binde bir oranında enfeksiyon, su gelmesi, düşük gibi riskleri mevcuttur. Deneyimli ellerde bu risk oranı çok daha düşüktür. Ultrason ile iğnenin görülerek yapılıyor olması nedeniyle bebeğe direk zarar gelmesi söz konusu değildir. Amniyosentez yapılması önerilen tüm gebeliklerde bir hastalığın olma ihtimali amniyosentezin getirdiği risklerden çok daha yüksektir. Bu nedenle gerekli durumlarda işlemin riskleri göze alınmaktadır.

Amniyosentez nasıl yapılır? İşlem ne kadar sürer?

Amniyosentezde en önemli şey enfeksiyonun önlenmesidir. Bu amaçla karın cildi çok iyi dezenfekte edilmelidir. İğnenin çok ince olması nedeniyle ayrıca lokal anestezi uygulanması şart değildir. Ultrasonla uygun bir yer belirlendikten ve karın cildi dezenfekte edildikten sonra iğne ile bebeğin su kesesine girilir. İğne ile karın cildinden geçildikten sonra yaklaşık yarım dakika içinde işlem son bulur.

Amniyosentez ağrılı bir işlem midir?

İğnenin çok ince olması nedeniyle amniyosentez işlemi çok ağrılı bir işlem değildir. Koldan aşı olmak veya kan aldırmak, kalçadan iğne olmak gibi işlemlerden farksızdır.

Amniyosentez sonrasında nelere dikkat etmek gerekir?

Çok nadir görülmekle birlikte amniyosentez sonrasında ateş, karın ağrısı, vajinadan kan veya su gelmesi durumunda hemen hastaneye başvurulmalıdır. İşlemden üç hafta geçtikten sonra meydana gelen olumsuzlukların nedeni amniyosentez değildir. Yani amniyosenteze bağlı bir komplikasyon meydana gelecekse, bu işlemden sonraki ilk üç haftada gerçekleşir. Amniyosentez yapıldıktan sonra ilk birkaç gün fiziksel aktiviteler azaltılmalıdır. İşlemden sonra aynı gün içinde duş alınabilir. Kan uyuşmazlığı varsa üç gün içinde mutlaka anti-D immunglobulin isimli koruyucu ilaç yapılmalıdır.

Amniyosentez hangi hekimler tarafından yapılır?

Amniyosentez perinatologlar ve kadın doğum uzmanları tarafından yapılabilir. Yeterli deneyime sahip olması için bir hekimin toplamda en az 100 amniyosentez yapmış olması ve yılda en az 30 amniyosentez yapıyor olması gereklidir. Hekim seçimi yaparken bu konulara dikkat edilmelidir.