Erken doğum gebeliğin 37 haftadan önce yani 259 gün dolmadan sonlanması demektir. Tüm doğumların %10’unu oluşturur. Erken membran rüptürü ise doğum başlamadan önce amnios kesesinin yırtılmasıdır (suyun gelmesi). Bu 37. gebelik haftasından önce gerçekleşirse ‘preterm erken membran rüptürü’ adı verilir.  Erken doğumun başlıca nedenleri:

1. Önceki erken doğum öyküsü
2. Erken membran rüptürü
3. Servikal yetmezlik
4. Rahim anomalileri
5. Aşırı gerilmiş rahim (polihidramnios, çoğul gebelik)
6. Rahim içi alet (spiral) varlığı
7. Annedeki ciddi hastalıklar ve enfeksiyonlar
8. Sigara ve alkol kullanımı
9. Kötü sosyoekonomik durum ve yetersiz beslenme
10. Anne yaşının çok küçük veya büyük olması

Tanı sık ve düzenli aralıklarla rahim kasılmasının (sancı) olması, rahim ağzı uzunluğunda  kısalma olması ve rahim ağzında açıklık olması ile koyulur. Az miktarda vajinal kanama görülebilir. Ultrason ve NST ile bebeğin durumu değerlendirilir.

Genel olarak 34. gebelik haftasından sonra erken doğumu engellemek amacıyla herhangi bir tedavi uygulanmaz, çünkü bu haftadan sonra akciğer ve diğer organların gelişimi tamamlandığı için riskler oldukça azalmıştır. 34. haftadan öncesinde anne veya bebeğin sağlığını tehdit eden başka bir sorun olmadığı sürece tedavi uygulanır.  İlk önce serum verilerek kasılmalar takip edilir. Kasılmalar çoğunlukla rahim ağzında açılmaya neden olmazlar, dinlenme ve serum ile 1-2 saat içinde gerilerler. Kasılmaların devam etmesi halinde veya rahim ağzında açılma varsa, ilaç tedavisi gerekir. İlaç tedavisinde nidilat, ritodrin, indometazin veya magnezyum sülfat kullanılır. Hangi ilacın kullanılacağı hastaya ve olası yan etkilerine göre seçilir. Bebeğin akciğer gelişimini hızlandırmak için steroid uygulanır. Enfeksiyon araştırılıp, varsa tedavi edilmelidir. Erken doğum bebeğin gelen kısmı baş olduğu sürece normal doğuma engel değildir.

Erken membran rüptürü 22. gebelik haftasından önce gerçekleşmişse amnios sıvının az olması nedeniyle  pulmoner hipoplazi (akciğerlerin yetersiz gelişmesi) ve iskelet deformiteleri görülebilir. Ayrıca rahim ve amnios kesesinin enfekte olma (koryoamnionit) ihtimali vardır. Aileye bu riskler anlatılır. Ailenin kararına göre gebelik sonlandırılır veya takip edilir. 22-34.gebelik haftaları arasında gebe hastaneye yatırılarak enfeksiyon varlığı araştırılır, NST ile bebeğin durumu değerlendirilir. Enfeksiyonu önlemek amacıyla antibiyotik, akciğer gelişimini hızlandırmak için steroid yapılır. Enfeksiyon gelişmezse ve rahim kasılmaları başlamazsa, bebeğin durumu iyi olduğu sürece 34. haftaya kadar takibe devam edilir. Rahim kasılmaları başlarsa, durdurmak için yukarıda bahsedilen ilaçlar kullanılmaz, doğum gerçekleşir. Enfeksiyon veya NST’de anormal bulguların olması halinde ya da gebelik haftası  34. haftayı geçince doğum yaptırılır. Ağrının henüz başlamadığı durumlarda doğum eylemi ilaçlarla başlatılır (suni sancı). Normal doğumun uygun olmadığı şartlarda sezeryan yapılır.